Αρθρίτιδα (Οστεοαρθρίτιδα) γόνατος
Η αρθρίτιδα (οστεοαρθρίτιδα) οφείλεται σε σταδιακή φθορά (εκφύλιση) του χόνδρου, που καλύπτει και προστατεύει τις επιφάνειες (αρθρικές επιφάνειες) των δύο οστών (μηρός και κνήμη) που σχηματίζουν την άρθρωση του γόνατος. Η φθορά του χόνδρου μπορεί να εμφανιστεί συνήθως σε πολύ μεγάλη ηλικία (άνω των 65 ετών), αλλά μερικές φορές και σε μικρότερη (άνω των 40 ετών). Οφείλεται σε χρόνια καταπόνηση του αρθρικού χόνδρου είτε από επαναλαμβανόμενες επιβαρυντικές για την άρθρωση του γόνατος κινήσεις (γονατίσματα, ανεβοκατέβασμα σκάλας, λύγισμα γονάτων για άρση μεγάλων βαρών κ.ά) είτε από "λάθος" βάδιση και στήριξη του σώματος. Αν π.χ. ένα άτομο έχει σκολίωση, όλος ο κορμός και η λεκάνη του στρίβουν προς μία κατεύθυνση και η μία πλευρά φαίνεται"ψηλότερη" από την άλλη ή το ένα πόδι φαίνεται "μακρύτερο" από το άλλο. Αυτό σημαίνει ότι το σώμα στηρίζεται περισσότερο στο ένα πόδι όταν στέκεται ή περπατάει και, επομένως, το ένα γόνατο δέχεται πολύ μεγαλύτερα φορτία από ό,τι το άλλο. Αυτή η "υπερκαταπόνηση" του ενός γόνατος οδηγεί σταδιακά σε φθορά και εκφύλιση του αρθρικού χόνδρου και στην πρόκληση της αρθρίτιδας (οστεοαρθρίτιδας) γόνατος.
Η αρθρίτιδα (οστεοαρθρίτιδα) γόνατος στα αρχικά στάδια παρουσιάζει κρίσεις φλεγμονής με πόνο και πρήξιμο, που υποχωρούν μετά από μερικές ημέρες, αλλά επανέρχονται ανά διαστήματα. Σε προχωρημένο στάδιο η αρθρίτιδα (οστεοαρθρίτιδα) γόνατος προκαλεί σύγκαμψη (μπλοκάρισμα, αγκύλωση) του γόνατος και μόνιμο πόνο, ακόμη και σε ηρεμία ή στον ύπνο. Όταν φτάσει σε τόσο προχωρημένα στάδια με αφόρητο, συνεχόμενο πόνο, η μοναδική λύση είναι η ολική αρθροπλαστική γόνατος. Το σημαντικό, λοιπόν, είναι να προλάβουμε να αντιμετωπίσουμε και να θεραπεύσουμε την αρθρίτιδα (οστεοαρθρίτιδα) γόνατος πριν φτάσει σε τόσο προχωρημένο, χωρίς επιστροφή στάδιο.
Θεραπεία
Για τη συντηρητική θεραπεία της αρθρίτιδας (οστεοαρθρίτιδας) γόνατος προτείνονται διάφορες λύσεις.
Η φαρμακευτική αγωγή με αντιφλεγμονώδη και παυσίπονα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι κατευνάζει μόνο τον πόνο και τη δυσκολία κίνησης για λίγες ημέρες, αλλά δεν θεραπεύει ουσιαστικά την αρθρίτιδα (οστεοαρθρίτιδα) γόνατος.
Τα σκευάσματα γλυκοζαμίνης, υαλουρονικού και χονδροϊτίνης, παρ'όλη την τεράστια διαφήμιση που τους έχει γίνει, δεν έχουν σοβαρές αποδείξεις αποτελεσματικότητας. Αντιθέτως, η εγχύσεις μέσα στο γόνατο των παραπάνω σε ενέσιμη μορφή φαίνεται να βοηθούν στη "λίπανση" του χόνδρου, στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και στη βελτίωση της κινητικότητας.
Οι εγχύσεις PRP, επίσης, φαίνεται να λειτουργούν ευεργετικά.
Όμως, η φυσικοθεραπευτική γυμναστική με βάση ένα ειδικά σχεδιασμένο πρόγραμμα ασκήσεων αποτελεί πέραν πάσης αμφιβολίας την πιο ισχυρά τεκμηριωμένη συντηρητική μέθοδο θεραπείας (evidence-based-therapy) για την αρθρίτιδα (οστεοαρθρίτιδα) γόνατος. Αποτελεί, επιπλέον, την πιο οικονομική και απόλυτη ασφαλή (χωρίς οποιαδήποτε επιπλοκή ή παρενέργεια) μέθοδο.
Δεκάδες κλινικές μελέτες έχουν αποδείξει ότι ένα επιστημονικά σχεδιασμένο πρόγραμμα θεραπευτικών ασκήσεων μπορεί να μειώσει σε πολύ μεγάλο βαθμό τον πόνο στο γόνατο, να αυξήσει την κινητικότητα και να βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών με αρθρίτιδα (οστεοαρθρίτιδα) γόνατος. Επιπλέον, πρόσφατη μελέτη με μαγνητική τομογραφία κατέδειξε ότι ο φθαρμένος χόνδρος στο γόνατο ασθενών με αρθρίτιδα (οστεοαρθρίτιδα) γόνατος μπορεί να επουλωθεί (healing)και να αναγεννηθεί (remodelling) όταν οι ασθενείς αυτοί παρακολουθήσουν ένα εντατικό πρόγραμμα ασκήσεων αποσυμπίεσης της άρθρωσης του γόνατος. Αντιθέτως, η ίδια μελέτη κατέδειξε ότι ο φθαρμένος χόνδρος στο γόνατο ασθενών με αρθρίτιδα (οστεοαρθρίτιδα), που λαμβάνουν συμπληρώματα διατροφής με χονδροϊτίνη, υαλουρονικό οξύ και γλυκοζαμίνες όχι μόνο δεν αναγεννάται, αλλά εκφυλίζεται περαιτέρω με το πέρασμα των μηνών.
Επί 25 χρόνια εφαρμόζω με πολύ μεγάλη επιτυχία σε ασθενείς με αρθρίτιδα (οστεοαρθρίτιδα) γόνατος ένα ειδικά σχεδιασμένο πρόγραμμα με ασκήσεις, που ενεργοποιούν όλους τους μυς γύρω από το γόνατο με τέτοιο τρόπο ώστε να επιτυγχάνεται πλήρης αποσυμπίεση της άρθρωσης του γόνατος σε όλες τις κινήσεις και στάσεις των ασθενών. Επιπλέον, στο πρόγραμμα αυτό προστίθενται και ειδικές ασκήσεις εγκεφαλο-νευρο-μυϊκής επανεκπαίδευσης (brain-body-control) για τη διόρθωση δυσαναλογιών (π.χ. σκολίωση) του σώματος και λανθασμένης βάδισης, οι οποίες μπορούν να οδηγήσουν σε υπερκαταπόνηση του ενός γόνατος και σταδιακή φθορά του χόνδρου. Έτσι, εκπαιδεύοντας τον ασθενή στη διόρθωση όλων των αιτιών, που οδηγούν σε φθορά του χόνδρου, και επιτυγχάνοντας συνεχή και, τελικά, μόνιμη αποσυμπίεση της άρθρωσης του γόνατος, ο πόνος στο γόνατο σταματάει και η φυσιολογική κινητικότητα και λειτουργικότητα του ασθενούς αποκαθίσταται μόνιμα.
Η θεραπεία για την αρθρίτιδα γόνατος με τις ειδικές ασκήσεις μπορεί να εφαρμοστεί και εξ'αποστάσεως με τηλε-φυσικοθεραπεία σε βιντεοσυνομιλία 1 ώρας μέσω skype., κατά την οποία εξετάζω αναλυτικά τον (την) ασθενή και του (της) δείχνω με κάθε λεπτομέρεια αυτά που χρειάζεται να κάνει.
Για να οργανωθεί σωστά η τηλε-συνεδρία και να επιτύχουμε το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα από την εξ"αποστάσεως θεραπεία, κάνουμε τα εξής:
Ζητώ από τον (την) ασθενή να μου στείλει ηλεκτρονικά φωτογραφίες από τα πορίσματα των εξετάσεων (ακτινογραφία, μαγνητική τομογραφία), που τυχόν έχει κάνει, και ένα σύντομο ιστορικό του προβλήματος: πότε και πως ξεκίνησε το πρόβλημα, τι συμπτώματα έχει, πότε τα έχει (στον ύπνο, στο πρωινό ξύπνημα, μέσα στην ημέρα, στο γραφείο, σε κινήσεις, σε ακινησία), πως βελτιώνονται ή επιδεινώνονται αυτά και ποιου τύπου θεραπείες έχει δοκιμάσει προηγουμένως και με τι αποτελέσματα.
Έχω τη συνεργάτιδά μου μαζί μου κατά τη διάρκεια της βιντεοσυνομιλίας, ώστε να γυρίζει γύρω μου με την κάμερα και να μπορεί να δει ο (η) ασθενής πάρα πολύ καθαρά ό,τι δείχνω και εξηγώ.
Του (της) ζητώ να έχει κι εκείνος (-η) δεύτερο άτομο κοντά του (της) για να κρατάει την κάμερα υπολογιστή ή το λάπτοπ ή το τάμπλετ ή το κινητό μέσα από το οποίο θα τον (την) βλέπω, ώστε να γυρίζει γύρω του (της) σύμφωνα με τις οδηγίες μου για να μπορώ να δω πάρα πολύ καθαρά τα πάντα κατά την εξέταση αλλά και κατά την εκτέλεση των ασκήσεων, που του (της) δείχνουμε.
Όλη τη βιντεοσυνομιλία την κρατάει ο (η) ασθενής σε βίντεο στο skype για να τη βλέπει όσες φορές θέλει και να θυμάται τι ακριβώς του (της) έδειξα.
Στο τέλος κάθε συνεδρίας στέλνω στο e-mail του (της) ασθενούς τις ασκήσεις σε αρχείο με φωτογραφίες και οδηγίες για να τις εκτυπώσει σε χαρτιά ή και σε μορφή video.
Μετά από λίγες ημέρες κανονίζουμε μικρότερης διάρκειας βιντεοσυνομιλία για να επανεξετάσω τον (την) ασθενή, να σιγουρευτώ ότι εκτελεί σωστά τις ασκήσεις και να του (της) λύσω την όποια απορία του (της) έχει γεννηθεί κατά την εκτέλεσή τους.
Τις επόμενες ημέρες επικοινωνούμε τηλεφωνικά, ή μέσω viber ή messenger ή με e-mail για να συμβουλεύω, διορθώνω, καθοδηγώ και προχωρούμε και με δεύτερη μεγάλης διάρκειας βιντεοσυνομιλία το πρόγραμμα των ασκήσεων και με την αντίστοιχη επανεξέταση για τη σωστής εκτέλεση των ασκήσεων μετά από λίγες ημέρες. Σε όλο αυτό το διάστημα επικοινωνούμε με τον ασθενή τηλεφωνικά ή με μηνύματα για να συμβουλεύω, λύνω απορίες και καθοδηγώ ως την πλήρη αποκατάσταση.
Το κόστος είναι συνολικά 150 ευρώ και καλύπτει 4 online συνεδρίες, αποστολή των ασκήσεων σε μορφή video και σε αρχείο στο e-mail και παρακολούθηση του (της) ασθενούς με συνεχή επικοινωνία για καθοδήγηση, διορθώσεις και συμβουλές για 1,5 μήνα περίπου.
Ειδικά για ασθενείς, που κατοικούν στην περιοχή της Αττικής και δεν έχουν αρκετές γνώσεις χειρισμού των ηλεκτρονικών συσκευών και του ίντερνετ, προσφέρουμε μία ακόμη λύση. Συνεννοούμαστε τηλεφωνικά και κανονίζουμε ένα συγκεκριμένο ραντεβού στο σπίτι σας, στο οποίο θα παραβρίσκεται ένας συνεργάτης μου γυμναστής, ο οποίος έχει εκπαιδευτεί από εμένα και γνωρίζει πάρα πολύ καλά όλα τα προγράμματα ασκήσεων, που χρησιμοποιώ, και επιπλέον έχει πολύ καλή μεταδοτικότητα και ικανότητα εξήγησης αυτών των ασκήσεων . Θα συνδεθούμε, λοιπόν, online στο σπίτι σας, χρησιμοποιώντας την πολύ καλή κάμερα του κινητού του συνεργάτη μου. Έτσι με τη βοήθειά του, θα μπορέσω να σας εξετάσω αναλυτικά όπως εξήγησα πιο πάνω και, αναλόγως με τα ευρήματα αυτής της αναλυτικής εξέτασης, θα του δώσω οδηγίες για το ποιες ακριβώς ασκήσεις θα πρέπει να σας δείξει. Εκείνος στη συνέχεια θα σας παρουσιάσει με κάθε λεπτομέρεια μία μία τις ασκήσεις και θα τις εκτελέσετε μαζί του με τη συνεχή βοήθειά του και υπό τη συνεχή επίβλεψή μου μέσω της κάμερας, ώστε να τις καταλάβετε πολύ καλά και θα σας αφήσει και εκτυπωμένα φύλλα με εικόνες και οδηγίες για κάθε μία άσκηση. Αυτή η πρώτη συνεδρία θα διαρκέσει περίπου 1 ώρα. Μετά από λίγες ημέρες ο συνεργάτης μου θα ξαναέρθει σπίτι σας για μία επαναληπτική συνεδρία, διάρκειας περίπου 45 λεπτών, για να επαναλάβετε μία μία τις ασκήσεις μαζί του, να σιγουρευτεί ότι τις έχετε καταλάβει και τις εκτελείτε σωστά και να με ενημερώσει κι εμένα για την πρόοδό σας.
Με τηλεφωνική επικοινωνία μαζί μου και, αφού μου πείτε ότι έχετε αισθανθεί σημαντική υποχώρηση των συμπτωμάτων σας και έχουν περάσει 3-4 τουλάχιστον εβδομάδες μετά την πρώτη συνεδρία, θα πρέπει να κάνουμε και μια δεύτερη online σύνδεση και πάλι με τη βοήθειά του συνεργάτη μου, για να σας εξετάσω δεύτερη φορά, να διαπιστώσω την πρόοδό σας και να του δώσω οδηγίες για το δεύτερο και τελικό στάδιο ασκήσεων. Αυτές θα σας τις εξηγήσει και πάλι αναλυτικά και θα σας βοηθήσει να τις καταλάβετε και να τις εκτελέσετε (πάντα υπό την επίβλεψή μου μέσω της κάμερας) και θα σας αφήσει και πάλι εκτυπωμένα φύλλα με εικόνες και οδηγίες για κάθε μία άσκηση. Αυτή η συνεδρία θα διαρκέσει και πάλι περίπου 1 ώρα. Μετά από λίγες ημέρες θα πρέπει να έρθει και πάλι ο συνεργάτης μου στο σπίτι σας για μια επαναληπτική συνεδρία, για να διαπιστώσει αν εκτελείτε σωστά και το δεύτερο στάδιο ασκήσεων και να σας κάνει τις απαραίτητες διορθώσεις. Αυτή η επαναληπτική συνεδρία θα διαρκέσει περίπου 45 λεπτά.
Σε όλο αυτό το διάστημα θα επικοινωνούμε τηλεφωνικά τουλάχιστον 1 φορά την εβδομάδα για να σας συμβουλεύω και να σας καθοδηγώ ως την πλήρη αποκατάσταση του προβλήματός σας. Το συνολικό κόστος για αυτό το πρόγραμμα αποκατάστασης είναι 150 ευρώ. Αν εσείς κρίνετε ότι χρειάζεστε επιπλέον συνεδρίες με το συνεργάτη μου, πέρα από αυτές που ανέφερα παραπάνω, για περισσότερη βοήθεια στην εκτέλεση των ασκήσεων, τότε η κάθε επιπλέον συνεδρία θα σας κοστίζει 20 ευρώ.
