Η ισχιαλγία (sciatica) οφείλεται κυρίως σε οπισθοπλάγια κήλη οσφυϊκού μεσοσπονδυλίου δίσκου (bulging disc or herniated disc) Ο4-Ο5 ή/και Ο5-Ι1, η οποία μπορεί να πιέσει τις νευρικές ρίζες Ο5 ή/και Ι1 καθώς βγαίνουν από το σπονδυλικό σωλήνα ή/και μέσα στα τρήματα, από τα οποία περνούν για να βγουν έξω από τη σπονδυλική στήλη. Αυτές οι νευρικές ρίζες μαζί με τις Ι2, Ι3 και, μερικές φορές, κάποιους αναστομωτικούς κλάδους από τις Ο3, Ο4 δημιουργούν το ισχιακό νεύρο (sciatic nerve).
Οι ασθενείς, που πάσχουν από ισχιαλγία, έχουν πόνο στο γλουτό, μερικές φορές (αλλά όχι πάντα) στη μέση και πόνο ή και μούδιασμα ή κάψιμο ή αίσθημα ηλεκτρισμού ή και βελονιές στο πόδι (από το οπίσθιο ή έξω πλάγιο τμήμα του μηρού ως το οπίσθιο ή έξω πλάγιο της γάμπας και πολλές φορές ακόμη και στα δάχτυλα του ποδιού).
Ο μεσοσπονδύλιος δίσκος (intervertebral disc) είναι μια ζελατινώδης κατασκευή, η οποία βρίσκεται ανάμεσα σε κάθε δύο σπονδύλους και λειτουργεί ως αμορτισέρ. Στο μέσον του μεσοσπονδυλίου δίσκου υπάρχει ο πηκτοειδής πυρήνας , ο οποίος έχει την υφή ζελέ, αλλά περιέχει υγρό σε ασφυκτική πίεση. Ο πυρήνας περιβάλλεται από κυκλικές ζελατίνες (ινώδεις δακτύλιοι), που εκτείνονται από το κέντρο προς την περιφέρεια του δίσκου (όπως οι κύκλοι που απλώνονται στο νερό γύρω από μια πέτρα που πετάξαμε). Ο πυρήνας λειτουργεί όπως ο υδραυλικός μηχανισμός του αμορτισέρ. Ανάλογα με τις δυνάμεις, που δέχεται ο μεσοσπονδύλιος δίσκος στις διάφορες κινήσεις και θέσεις του σώματος, ο πυρήνας μετακινείται μπρος-πίσω-δεξιά-αριστερά μέσα στο δίσκο, πηγαίνοντας πάντα προς την πλευρά της μικρότερης φόρτισης. Έτσι, όμως, πιέζει πολύ έντονα τους ινώδεις δακτυλίους, που τον περιβάλλουν. Όταν π.χ. σκύβουμε προς τα εμπρός (κάμψη) αυξάνεται η πίεση στο πρόσθιο τμήμα του δίσκου, με συνέπεια ο πυρήνας να κινείται και να πιέζει προς τα πίσω. Αντιθέτως, όταν τεντωνόμαστε προς τα πίσω (έκταση σπονδυλικής στήλης), αυξάνεται η πίεση στο οπίσθιο τμήμα του δίσκου, με αποτέλεσμα ο πυρήνας να μετακινείται προς τα εμπρός.
Επειδή στην καθημερινή τους ζωή οι ασθενείς με ισχιαλγία δεν κάθονται "σωστά" (χωρίς να διατηρούν το φυσιολογικό κύρτωμα της μέσης) και σκύβουν με "λάθος" τρόπο πάρα πολλές φορές την ημέρα για να εκτελέσουν διάφορες δουλειές ή/και ασκήσεις γυμανστικής, ο πηκτοειδής πυρήνας δέχεται συνεχώς, πολύ έντονες δυνάμεις, που τον σπρώχνουν από εμπρός προς τα πίσω. Αυτό έχει ως συνέπεια, να πιέζει και αυτός με τη σειρά του πολύ έντονα τους ινώδεις δακτυλίους (ζελατίνες) και σταδιακά να τους προκαλεί ρήγματα (να τους σχίζει). Έτσι, ενώ αρχικά ήταν ένα στρογγυλό ζελέ, που περιέχει όμως υγρό σε ασφυκτική πίεση, αποκτά σιγά σιγά το σχήμα "νεροκολοκύθας", που απλώνεται μέσα από τα ρήγματα (σχισίματα) των ινωδών δακτυλίων προς τα πίσω και το εξωτερικό περίβλημα του μεσοσπονδυλίου δίσκου. Οι εσωτερικοί ινώδεις δακτύλιοι δεν έχουν αισθητικότητα (δεν πονούν), αλλά όσο προχωρά προς τα έξω, αρχίζουν οι πόνοι (πόνοι στη μέση, πιάσιμο συνήθως στο πρωινό ξύπνημα), που προειδοποιούν τον ασθενή ότι κάτι δεν πάει καλά στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης του. Όταν η "νεροκολοκύθα" που περιέγραψα, φτάσει στο εξωτερικό περίβλημα του μεσοσπονδυλίου δίσκου δημιουργεί μια προεξοχή (κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου). Η κήλη (bulging or hernia), αν είναι αρκετά μεγάλη, μπορεί να φτάσει να πιέσει τη νευρική ρίζα Ο5 ή/και Ι1, καθώς αυτή βγαίνει μέσα από το σπονδυλικό σωλήνα (περιέχει το νωτιαίο μυελό και βρίσκεται στο πίσω μέρος της σπονδυλικής στήλης) ή καθώς η νευρική ρίζα μπαίνει μέσα στο σπονδυλικό τρήμα (τρύπα στο πλάι της σπονδυλικής στήλης) για να βγει έξω από τη σπονδυλική στήλη. Με αυτόν τον τρόπο, η νευρική ρίζα ερεθίζεται (ριζίτιδα) και προκαλούνται τα συμπτώματα της ισχιαλγίας (πόνος στο γλουτό, μερικές φορές πόνος στη μέση και πόνος ή και μούδιασμα ή κάψιμο ή βελονιές στο πόδι από το πίσω και έξω πλάι του μηρού ως το πίσω και έξω πλάι της γάμπας και στα δάχτυλα).
Οριστική αποκατάσταση με τη μέθοδο "δυναμικής αποσυμπίεσης της κήλης μεσοσπονδυλίου δίσκου"
Η θεραπεία, που έχω εφαρμόσει επί 25 χρόνια με πάρα πολύ μεγάλη επιτυχία σε πολλές εκατοντάδες ασθενείς με ισχιαλγία, βασίζεται στις αρχές της Μηχανικής Διάγνωσης και Θεραπείας. Περιλαμβάνει ειδικές, επιστημονικά σχεδιασμένες θεραπευτικές ασκήσεις, που στοχεύουν στην αποσυμπίεση (εκμηδένιση των φορτίσεων) στο εσωτερικό του μεσοσπονδυλίου δίσκου, ώστε να εξαναγκαστεί το υγρό στο ζελέ του πηκτειδούς πυρήνα να μετακινηθεί από έξω (μεγάλη πίεση) προς το εσωτερικό του δίσκου (με βάση την αρχή των συγκοινωνούντων δοχείων ένα υγρό μετακινείται πάντα από τη μεγαλύτερη προς τη μικρότερη πίεση). Με αυτόν τον τρόπο, σταδιακά η κήλη αδειάζει από υγρό, αφυδατώνεται και μικραίνει σε όγκο, ώστε δεν μπορεί, πλέον, να πιέσει την Ο5 ή τη Ι1 νευρική ρίζα (που δημιουργούν το ισχιακό νεύρο).
Με τη συνεχή εφαρμογή των ασκήσεων αποσυμπίεσης του μεσοσπονδυλίου δίσκου και με την ενεργοποίηση των σταθεροποιών μυών (εγκάρσιος κοιλιακός, οσφυϊκός πολυσχιδής) της οσφυϊκής μοίρας σπονδυλικής στήλης ώστε να διατηρείται το φυσιολογικό κύρτωμα της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης σε κάθε στάση και κίνηση του σώματος, επιτυγχάνεται η διατήρηση του ζελέ του πυρήνα στο εσωτερικό του δίσκου. Έτσι, προοδευτικά ο οργανισμός αρχίζει να αποκαθιστά (διαδικασία επούλωσης) τις σχισμένες ζελατίνες (ινώδεις δακτυλίους), που περιβάλλουν τον πηκτοειδή πυρήνα, τα συμπτώματα εξαφανίζονται και ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει σε πλήρη δραστηριότητα χωρίς πόνους. Παράλληλα, ξεκινά ασκήσεις αύξησης της ελαστικότητας του κολλαγόνου για να βοηθήσει τον οργανισμό να προχωρήσει με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στη φάση ανακαίνισης (remodeling) των τραυματισμένων και επουλωθέντων ζελατίνων (ινωδών δακτυλίων). Η επιτυχής ολοκλήρωση της φάσης ανακαίνισης θα οδηγήσει στην επαναδημιουργία ινωδών δακτυλίων με ελαστικότητα και ανθεκτικότητα αρκετή για να αντέξουν τις πιέσεις από τον κινούμενο πυρήνα και να τον διατηρούν πάντα στο εσωτερικό του μεσοσπονδυλίου δίσκου.
Στο τέλος των συνεδριών ο ασθενής διδάσκεται (brain body control) να κινείται και να κάθεται στην καθημερινή του ζωή με τέτοιο τρόπο, ώστε να διατηρεί πάντα τον τραυματισμένο μεσοσπονδύλιο δίσκο σε κατάσταση αποσυμπίεσης για να αποφύγει υποτροπές της ισχιαλγίας.
Η θεραπεία μπορεί να γίνει και εξ αποστάσεως (on-line sessions) μέσω βιντεοσυνομιλιών στο skype (τηλε-φυσικοθεραπεία). Μέσω της κάμερας εξετάζω αναλυτικά τον ασθενή. Βλέπω τη λάθος καθιστή και όρθια στάση, την πιθανή παρουσία σκολίωσης, κύφωσης, λόρδωσης. Ζητώ από τον ασθενή να κάνει συγκεκριμένες κινήσεις (κλινικά τεστ) καθιστός, όρθιος, ξαπλωμένος. Αξιολογώ τα συμπτώματα (πόνος, μούδιασμα, κάψιμο), που αυτές προκαλούν. Καταγράφω τους περιορισμούς στην κίνηση της μέσης ή και του ποδιού. Ακούω το ιστορικό του ασθενούς: πόσο καιρό πονάει, πότε πονάει (όταν σκύβει ή κάθεται ή στέκεται ή περπατάει ή και στον ύπνο), αν μπορεί να κοιμηθεί χωρίς πόνο και σε ποια θέση βολεύεται στο κρεβάτι, αν είχε παλαιότερα επεισόδια ισχιαλγίας, τι έκανε τότε για τη θεραπεία τους και με ποιο αποτέλεσμα και τι έχει κάνει για το τωρινό επεισόδιο. Όλα αυτά με βοηθούν να ξεκαθαρίσω τη διάγνωση: ποιος μεσοσπονδύλιος δίσκος έχει υποστεί κήλη, τι είδους κήλη (οπίσθια κεντρική, πλάγια, τρηματική κ.ά) και να αποφασίσω το πρόγραμμα των θεραπευτικών ασκήσεων, που πρέπει να ακολουθήσουμε για τη συγκεκριμένη περίπτωση. Στη συνέχεια δείχνω τις ασκήσεις μπροστά στην κάμερα, εξηγώντας τες μία μία αναλυτικότατα.
Είναι πολύ χρήσιμο, αλλά όχι απολύτως απαραίτητο ο (η) ασθενής να έχει δεύτερο άτομο μαζί του (της), το οποίο να κρατάει το κινητό ή το τάμπλετ ή το λάπτοπ ή την κάμερα υπολογιστή, και να γυρίζει γύρω του ανάλογα με τις οδηγίες μου, ώστε να βλέπω πολύ καθαρά τα πάντα. Διαφορετικά, μπορεί να έχει ένα λάπτοπ σε ένα κεντρικό σημείο του δωματίου από το οποίο να μπορώ να τον (την) δω καθαρά σε όρθια, καθιστή και ύπτια θέση. Ομοίως, κι εγώ έχω τη συνεργάτιδά μου να κρατάει το τάμπλετ μας και να γυρίζει γύρω μου για να βλέπει κι εκείνος (-η) με κάθε λεπτομέρεια ό,τι του (της) δείχνω. Κάθε φορά, που δείχνουμε μια άσκηση, ζητούμε να την επαναλάβει, ώστε να σιγουρευτούμε ότι την κατάλαβε πριν προχωρήσουμε στην επόμενη.
Η βιντεοσυνομιλία γίνεται στο skype το οποίο επιτρέπει να βιντεοσκοπηθεί. Έτσι, ο (η) ασθενής μπορεί να ξαναβλέπει το βίντεο με όσα του (της) έδειξα όσες φορές θέλει.
Μετά το τέλος της βιντεοσυνομιλίας, στέλνω τις ασκήσεις με φωτογραφίες και οδηγίες στο e-mail του (της) ασθενούς για να μπορεί να τις εκτυπώσει σε χαρτιά και να τις βλέπει κάθε φορά, που εκτελεί τις ασκήσεις. Μετά από λίγες ημέρες κάνουμε μια ολιγόλεπτη βιντεοσυνομιλία για να ελέγξω τη σωστή εκτέλεση των ασκήσεων και να λύσω όλες τις απορίες του (της) και στη συνέχεια επικοινωνούμε τηλεφωνικά ή μέσω viber, ή messenger ή e-mail, ακόμη και με μικρά επεξηγηματικά των ασκήσεων βίντεο, για να λύσουμε οποιαδήποτε άλλη απορία έχει δημιουργηθεί, να συμβουλεύσω, να καθοδηγήσω και να προχωρήσουμε βήμα βήμα και με άλλη βιντεοσυνομιλία το πρόγραμμα των ασκήσεων ως την πλήρη αποκατάσταση της ισχιαλγίας.
Το κόστος είναι συνολικά 150 ευρώ και καλύπτει 4 online συνδέσεις, αποστολή των ασκήσεων σε μορφή video και σε αρχείο στο e-mail και παρακολούθηση του (της) ασθενούς με συνεχή επικοινωνία για καθοδήγηση, διορθώσεις και συμβουλές για 1,5 μήνα περίπου.
Ειδικά για ασθενείς, που κατοικούν στην περιοχή της Αττικής και δεν έχουν αρκετές γνώσεις χειρισμού των ηλεκτρονικών συσκευών και του ίντερνετ, προσφέρουμε μία ακόμη λύση. Συνεννοούμαστε τηλεφωνικά και κανονίζουμε ένα συγκεκριμένο ραντεβού στο σπίτι σας, στο οποίο θα παραβρίσκεται ένας συνεργάτης μου γυμναστής, ο οποίος έχει εκπαιδευτεί από εμένα και γνωρίζει πάρα πολύ καλά όλα τα προγράμματα ασκήσεων, που χρησιμοποιώ, και επιπλέον έχει πολύ καλή μεταδοτικότητα και ικανότητα εξήγησης αυτών των ασκήσεων . Θα συνδεθούμε, λοιπόν, online στο σπίτι σας, χρησιμοποιώντας την πολύ καλή κάμερα του κινητού του συνεργάτη μου. Έτσι με τη βοήθειά του, θα μπορέσω να σας εξετάσω αναλυτικά όπως εξήγησα πιο πάνω και, αναλόγως με τα ευρήματα αυτής της αναλυτικής εξέτασης, θα του δώσω οδηγίες για το ποιες ακριβώς ασκήσεις θα πρέπει να σας δείξει. Εκείνος στη συνέχεια θα σας παρουσιάσει με κάθε λεπτομέρεια μία μία τις ασκήσεις και θα τις εκτελέσετε μαζί του με τη συνεχή βοήθειά του και υπό τη συνεχή παρακολούθησή μου μέσω της κάμερας, ώστε να τις καταλάβετε πολύ καλά και θα σας αφήσει εκτυπωμένα φύλλα με εικόνες και οδηγίες για κάθε μία άσκηση. Αυτή η πρώτη συνεδρία θα διαρκέσει περίπου 1 ώρα. Μετά από λίγες ημέρες ο συνεργάτης μου θα ξαναέρθει σπίτι σας για μία επαναληπτική συνεδρία, διάρκειας περίπου 45 λεπτών, για να επαναλάβετε μία μία τις ασκήσεις μαζί του, να σιγουρευτεί ότι τις έχετε καταλάβει και τις εκτελείτε σωστά και να με ενημερώσει κι εμένα για την πρόοδό σας.
Με τηλεφωνική επικοινωνία μαζί μου και, αφού μου πείτε ότι έχετε αισθανθεί σημαντική υποχώρηση των συμπτωμάτων σας και έχουν περάσει 3-4 τουλάχιστον εβδομάδες μετά την πρώτη συνεδρία, θα πρέπει να κάνουμε και μια δεύτερη online σύνδεση και πάλι με τη βοήθειά του συνεργάτη μου, για να σας εξετάσω δεύτερη φορά, να διαπιστώσω την πρόοδό σας και να του δώσω οδηγίες για το δεύτερο και τελικό στάδιο ασκήσεων. Αυτές θα σας τις εξηγήσει και πάλι αναλυτικά και θα σας βοηθήσει να τις καταλάβετε και να τις εκτελέσετε και θα σας αφήσει και πάλι εκτυπωμένα φύλλα με εικόνες και οδηγίες για κάθε μία άσκηση. Αυτή η συνεδρία θα διαρκέσει και πάλι περίπου 1 ώρα. Μετά από λίγες ημέρες θα πρέπει να έρθει και πάλι ο συνεργάτης μου στο σπίτι σας για μια επαναληπτική συνεδρία, για να διαπιστώσει αν εκτελείτε σωστά και το δεύτερο στάδιο ασκήσεων και να σας κάνει τις απαραίτητες διορθώσεις. Αυτή η επαναληπτική συνεδρία θα διαρκέσει περίπου 45 λεπτά.
Σε όλο αυτό το διάστημα θα επικοινωνούμε τηλεφωνικά τουλάχιστον 1 φορά την εβδομάδα για να σας συμβουλεύω και να σας καθοδηγώ ως την πλήρη αποκατάσταση του προβλήματός σας. Το συνολικό κόστος για αυτό το πρόγραμμα αποκατάστασης είναι 150 ευρώ. Αν εσείς κρίνετε ότι χρειάζεστε επιπλέον συνεδρίες με το συνεργάτη μου, πέρα από τις δύο που ανέφερα παραπάνω, για περισσότερη βοήθεια στην εκτέλεση των ασκήσεων, τότε η κάθε επιπλέον συνεδρία θα σας κοστίζει 20 ευρώ.
Στο βίντεο https://www.youtube.com/watch?v=ws6fvaGCfOs στο κανάλι μου στο youtube μπορείτε να δείτε παραστατικά και να ακούσετε με πολλές λεπτομέρειες την αναλυτική εξήγησή μου για την ανατομία του μεσοσπονδυλίου δίσκου, το μηχανισμό δημιουργίας της κήλης δίσκου και τον τρόπο με τον οποίο οι ειδικές ασκήσεις αποσυμπίεσης κήλης δίσκου μπορούν να θεραπεύσουν την κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου στη μέση.
Επιπλέον, στο βίντεο https://youtu.be/JdGtrZctHAg μπορείτε να δείτε και να ακούσετε πολλές λεπτομέρειες για το πως βρίσκουμε τη σωστή καθιστή στάση και πως εκτελούμε μια από τις ασκήσεις δυναμικής αποσυμπίεσης των οσφυϊκών μεσοσπονδυλίων δίσκων.